به اقرار آوردن معاویه ابلیس را

 دَغا: ناراست، دغل.

خَشخاش: پوست آن را چون دم کنند و بنوشند خواب آورد، به‌طور‌کلی یعنی افیون و مخدر.

چار میخ کردن: دو دست و دو پاى کسى را از چهار سو به میخ بستن چنان که نتواند حرکت کند. کنایه از درمانده ساختن. (با دلیلهاى استوار از هر جهت راه را بر تو بسته‏ام).

گبر: به معنى مطلق کافر، بت پرست.

در آب جو خشت خشک جستن: یعنی کار بی‌ثمر کردن یا دست به کاری زدن که از پیش می‏دانم نتیجه‌ای ندارد.در پى یافتن ناممکن بودن، کار بى‏هوده پیش گرفتن.

غیر: بیگانه، دشمن، ضد دین.

استیز: لجاجت.

 ( 2767) تو چرا مرا بیدار کردى تو که دشمن بیدارى هستى‏. ( 2768) تو چون خشخاش همیشه خواب ایجاد مى‏کنى و چون شراب عقل و دانش را معدوم مى‏سازى‏. ( 2769) اکنون تو را چهار میخ کرده‏ام راست بگو من خود راستى را مى‏دانم حقیقت بگو. ( 2771) من از سرکه شیرینى نمى‏جویم و مخنث را بسربازى نمى‏پذیرم‏. ( 2772) مثل بت پرستان از بت منتظر نیستم که او حق بوده یا نشانه‏اى از حق باشد. ( 2773) من از سرگین بوى مشک نخواهم و در آب جوى خشت خشک نجویم‏. ( 2774) من از شیطان که بیگانه است انتظار ندارم که به نیت خیرى مرا بیدار کرده باشد.( 2765) ابلیس باز سخنان مکر آمیز زیادى گفت ولى معاویه نپذیرفت و رد کرد .

معاویه به شیطان می گوید: من راه را بر تو بسته‌ام، پس آگاه باش و حرف راست بزن, زیرا من حقیقت را می‏شناسم. من از هرکس چیزی را توقع دارم که آن را داشته باشد و خوی و سرشتش آن را اقتضا کند؛ مثلاً من هرگز از سرکهْ ترش، خاصیت شکر شیرین طلب نمی‏‏کنم و انسان سست عنصر و نامرد را به کار سپاهی‌گری نمی‏‏گمارم. من مانند بت‌پرستان نیستم که بت را به عنوان خدا برگیرم و یا آن را مظهر و نشانهْ خدا فرض کنم. همین‌طور من در فضلهْ ستوران بوی مشک را طلب نمی‏‏کنم. من از شیطان این توقع را ندارم که مرا برای یک امر خیر بیدار کند، چراکه تو می خواهى بندگان پیوسته در خواب غفلت باشند و از عبادت باز مانند، سرشت تو گمراه کردن است. پس بیدار کردن من براى نماز سببى دیگر دارد.

ابلیس سخنان فریبندهْ بسیاری گفت، ولی معاویه باز اصرار و مقاومت کرد و تحمل و آرامش خود را از دست نداد.