افشای توطئهْ منافقین(ادامه1)

 وعدهْ ماضی: وعده‌ای است که پیامبر داده بود که پس از بازگشت از جنگ، به مسجد شما می‏آیم.

فاش گفتن: کنایه از راز درون منافقان را آشکار ساختن و مکر ایشان را به رخشان کشیدن، هر چند آنان را خوش نیاید و کار به جنگ کشد.

باش گو: یعنی بگذار باشد؛ مهم نیست.

تن زدن: یعنی کنار بروید؛ دست بردارید، خاموش گشتن.

قاصد: فرستاده و نماینده.

حاش لِلَّه: معاذ اللَّه، پناه بر خدا. (مبادا که چنین باشد).

ایمان: جمع یمین: سوگند.

جُنّة بودن ایمان: یعنی سوگند‏ها سپر است، برگرفته است از آیه «اِتَّخَذُوا أَیْمانَهُمْ جُنَّةً فَصَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اَللَّهِ فَلَهُمْ عَذابٌ مُهِینٌ: سوگندهاى خود را سپرى گرفتند و از راه خدا رو گردان شدند پس براى آنان عذابى است خوار کننده.»[1]

کار تقی است: یعنی کار مردم پرهیزکار است.

بر لب مُهر صوم: یعنی در‌حالی‌که خود را روزه‌دار نشان می‏دادند.

 وفا نداشتن مرد کژ: «کژ» کنایه از منافق است. منافق هیچ گاه پاى بند عهد نیست. چنان که امیر مؤمنان (ع) در باره مروان حکم فرمود: «وى پس از جنگ جمل امام حسن و امام حسین را میانجى خود ساخت و آنان با امام سخن گفتند و على (ع) او را رها کرد. حسنین گفتند مروان با تو بیعت کند؟ فرمود... دست او چون دست یهودى است اگر آشکارا بیعت کند در نهان روى بگرداند.»[2]

نقض: شکستن.

میثاق: پیمان.

ایمان: جمعِ یمین: سوگند.

سوگند خدا: اشاره است به آیه «وَ اَللَّهُ یَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَکاذِبُونَ: و خدا گواهى مى‏دهد که آنان دروغ مى‏گویند.»[3]

ذکر و صدق و...: کنایه از تضرع و دعا کردن به درگاه خدا.

( 2877) وقتى از سفر باز گشت باز آمدند و انجام وعده آن روز را خواستند. ( 2878) خداى تعالى ندا فرمود که مطلب را آشکارا بگو اگر چه منتهى بجنگ شود. ( 2879) حضرت فرمود اى مردم دغل در این باب دیگر سخن نگویید و گرنه رازهاى پنهانى شما را آشکار مى‏کنم‏. ( 2880) و چون نشانه چندى از راز آنها را بمیان آورد دیدند کارشان ببد جایى رسید. ( 2881) آن چند نفر قاصد حاش للّه گویان بر گشتند و بسایر منافقین خبر دادند. ( 2882) منافقین هر یک قرآنى زیر بغل گرفته حضور حضرت آمدند. ( 2883) که سوگند بخورند بلى سوگند سپرى است براى دروغ‏گویان و مردمان کج قسم خوردن شیوه آنها است‏. ( 2884) ولى مردم کج چون در دین وفادار نیست هر زمان سوگند خود را مى‏شکند . ( 2885) اشخاص راست و راستگو احتیاجى بسوگند ندارند آنها چشمهاى بینا دارند . ( 2886) شکستن عهد و سوگند از احمقى بوده و نگاهدارى پیمان و وفاى بعهد کار مردمان پاک و پرهیزکار است‏ . ( 2887) پیغمبر (ص ع) فرمود من سوگند شما را باور کنم یا پیغام خدا را. ( 2888) باز آنها در حالى که مصحف را بدست گرفته و مى‏گفتند روزه هستیم سوگند دیگرى خوردند. ( 2889) که بحق این کلام پاک و صدق که بناى مسجد براى خدا است‏. ( 2890) و در اینجا مکر و حیله‏اى در کار نیست مقصود ما فقط ذکر خداوند است‏.