چنان که شیوة مولوی است برای نشاندادناحوالایندوگروهازمردانخدا،دوداستان درمثنویمعنوینقلکردهاست. داستاناولمربوطبهاحوالگروهاولیعنیاهلسکراست. بدینگونهکه: بهلولازدرویشیحالاورامیپرسد؛درویشپاسخمی دهدکهچگونه بایدباشدحالکسیکهکائناتمطابقمیلاومیچرخدواحوالآنمطابقارادةاودگرگون میشود؟بهلولازاومیخواهدکهسخنخودراروشنتربیانکند. درویشمیگوید: راضیبه رضاوقضایخداوندگشتهویقینحاصلکردهامکههیچامریدرهستیاتفّاقنمیافتدمگر آنکهارادةخداوندبرآنتعلّقگرفتهباشد. اینیقین،مراازاعتراضبرنیکوبدعالمبینیاز ساختهاست. ازدیدنحسنالقضاویاسوءالقضااحوالمدگرگوننمیشودودیدگانمناظربه اینحوادثوتغییراحوالنیستبلکهناظربهمحولاحوالوحادثهگرداناینعالماست؛پس دارندةایناحوالنیازیبهدعاکردننداردوازخداوندهیچخواستهایجزخواست?خداوند
خودندارد:
هستایمانشبرایخواستاو
نیبرایجنّتواشجاروجو
ترککفرشهمبرایحقبود
نیزبیمآنکهدرآتشرود...
بندهایکشخویوخصلتاینبود
نیجهانبرامروفرمانشرود؟
پسچرالابهکنداویادعا؟
کهبگردانایخداونداینقضا
(مثنوی،دفتر3،ب1911تا1914)
محمدرضا افضلی تحصیل کرده درحوزه معارف، پژوهشگر ونویسنده کتاب معارف مثنوی، سروش آسمانی در4جلد(شرح موضوعی مثنوی)، درمحضر مولانادر6جلد(شرح کامل مثنوی معنوی)، شرح لبّ اللباب مثنوی در2جلد،دانشنامه عزالی در4جلد .... |