سجده کردن ِیحیى علیه السّلام، در شکم مادر مسیح را علیه السّلام

سجده کردن یحیى: مُفاد این ابیات از روایاتی است که مرحوم فروزانفر در این باره روایتى از قصص الانبیاء ثعلبى آورده و نیز رجوع به تفسیر طبرى داده است.[1] مجلسى از تفسیر امام حسن عسکرى (ع) آرد «سَجَدَ یَحیَى وَ هُوَ فِى بَطنِ اُمِّهِ لِعِیسَى بنِ مَریمَ فَذلِکَ أوّلُ تَصدِیقهِ.»[2] و نیز از الکامل آورده «و یحیى أَوّلُ مَن آمَنَ بعِیسى وَ صَدَّقَه وَ ذَلِک أنَّ اُمَّهُ کانَت حامِلاً فَاستَقبَلَت مَریَمَ وَ هِیَ حاملٌ بعِیسى (ع) فَقالَت لَها یَا مَریَمُ أحاملٌ اَنتِ قالَت لِما ذا تَسألِینى قالَت اِنِّى أرَى ما فِى بَطنِى یَسجُد لِما فِى بَطنک: یحیى نخستین کس بود که به عیسى ایمان آورد و تصدیق او کرد و آن چنان است که مادر یحیى که حامل بود، پیش مریم رفت و مریم عیسى (ع) را در شکم داشت. مادر یحیى او را پرسید حامل هستى، گفت براى چه مى‏پرسى؟ گفت مى‏بینم آن که در شکم من است بدان که در شکم تو است سجده مى‏کند.»[3] و در انجیل لوقاست: «مریم به خانه زکریا شد و به الزابت سلام کرد. چون الزابت سلام مریم را شنید جنین در شکم او جنبید و الزابت از روح القدس پر شد و فریادى بلند کشید و گفت مبارک بادى تو در میان زنان و مبارک باد آن میوه دل تو.»[4] طبق نقل همسر زکریّای نبی و مریم عذرا هر دو در یک زمان بار دار بوده اند و دو جنین یحیی و عیسی درشکم مادر یکدیگر را تعظیم می کرده اند.

 اُلُوا العَزم: خداوندان اراده و پایدارى، و در اصطلاح پیمبرانى‏اند که دین آنان براى همگان بود و آنان نوح، ابراهیم، موسى، عیسى (ع)، و محمد (ص) اند.

ذو الفِطَن: زیرک، آگاه.

 ( 3617) مادر یحیى پیش از وضع حمل بمریم گفت‏. ( 3618) که بیقین فهمیدم که در شکم تو شخص بزرگى است که پیغمبر آگاه و اولو العزم مى‏باشد. ( 3619) وقتى مقابل تو رسیدم بچه شکم من فوراً در شکم من سجده کرد. ( 3620) طورى سجده کرد که از حرکت اعضاء او شکم من درد گرفت‏. ( 3621) مریم گفت من هم در درون خود از طفلم سجده احساس کردم‏.

مولانا در راستای سخن بالا که دو عاشق ممکن است یک‌دیگر را ندیده باشند اما ادراک مشترک داشته باشند و صدای هر یک برای دیگری آشنا باشد، حکایتی را نقل می‌کند که: هنگامی که مادر یحیی به او باردار بود، با حضرت مریم که حضرت مسیح را حامله بود، صحبت می‌کرد و به او می‌گفت: ای مریم! در رحم تو کسی را می‌بینم که قطعا از پیامبران بزرگ خواهد شد، زیرا وقتی که روبروی تو نشستم‌، جنین من به جنین تو سجده کرد.