تأثیر کلام رهبری در بهبودی میان امت(ادامه1)

 بصیرت: بینایى، دانستن حقیقت.

عما: عمى، کورى.

أهلِ جسد: مقابل اهل روح و اهل معناست، آنان که از معنى و حقیقت بهره ندارند. که در پى پرورش جسم‏اند.

سلیمان: منظور حضرت سلیمانِ نبی است، مصداق و شاهد تأثیر مردان حق در ایجاد تفاهم است.

از سوى حضرت تاختن: یعنی از جانب حق مأمور شد ، کنایه از پیمبرى یافتن.

زبان مرغان شناختن: برگرفته است از آیه «قالَ یا أَیُّهَا اَلنَّاسُ عُلِّمْنا مَنْطِقَ اَلطَّیْرِ وَ أُوتِینا مِنْ کُلِّ شَیْ‏ءٍ: و گفت اى مردم آموختند ما را گفتار مرغان و داده شدیم از هر چیزى.»[1]

احتراز آوردن: دورى جستن، پرهیز کردن.

ناورد احتراز: یعنی نمی‏‏ترسید، دوری نمی‏‏کرد.

پَر زنان: مرغان، پرندگان.

 ( 3714) پس ریاى شیخ بهتر از اخلاص ما است براى اینکه کار او از روى بصیرت و اخلاص ما از روى نادانى و کورى است‏. ( 3715) سخن و صحبت شیخ باعث جمعیت و دم اهل حسد باعث تفرقه است‏. ( 3715) چون سلیمان از طرف حضرت حق برخاسته بود زبان همه مرغان را دانست‏. ( 3717) و در زمان حکومتش آهو با پلنگ انس گرفته و جنگ را کنار گذاشتند. ( 3718) کبوتر از چنگال باز ایمن شده گوسفند و گرگ از هم احتراز نداشتند. ( 3719) او میانه دشمنان میانجى شده پرندگان با هم اتحاد کردند.

در این ابیات، سخن از تأثیر کلام مردان حق در بهبودی میان امت است. عارف بالله، اگر کاری از او سر بزند که در ظاهر مخالف شرع یا طریقت باشد، بهتر از کارهای پسندیدهْ ماست، زیرا در هر کارِ عارف بالله حکمت و مصلحتی هست. «اخلاص ما» از روی بصیرت نیست؛ کورانه است و ممکن است در مسیر الی‌الله نباشد. سخن مرد حق امت را به جایی می‏‏رساند که دل‌ها و اندیشه‏ها و سخنان آنها در یک راه می‏‏افتد و با هم موافق می‏‏شود (جمعیت)، اما آنها که به زندگی مادی و جسمی خود چسبیده‌اند، سخنانی می‏‏گویند که دل‌های امت و جامعه را از هم و از حق دور می‌کند و موجب می‏‏شود که افراد جامعه در جست‌وجوی حق، هر دم در راهی قدم گذارند (تفرقه) و هرگز به مقصود نرسند. «اتحاد» هم‌دلی و پیوند باطنی و معنوی است و این‌که همه، جلوه‏های وجود واحد حق‌اند.