مولوی درمثنوی برای مخاطبان زیادی سخن گفته است. امابهترین مخاطب برای مولوی ذات پاک خداوند است. تنهامخاطبی که ازسوزواشتیاق درونی اوآگاه است وسرّدردعشق اورامیداند. اودرهنگام دعاخود را درحضوربهترین مخاطب خود)خداوند)احساس میکند لذابهترین،سوزناکترین وعاشقانه ترین سخنان و مناجات خود را نثار او میکند واظهار عجز ودرماندگی ونیاز را دربرابراوبه نهایت میرساند. این بیان سوزناک وظهوردردعاشقانه،ایمان واعتقاد راستین رادردلهای مستعد میکارد وآنها را مشتاق حضور درپیشگاه خداوند می سازد؛ خدایی که دراین مقام نه فقط معبودوخالق،بلکه محبوب ومعشوق هم هست. ابیات زیرمیتواند مثالی برای گفته های بالاباشد تا لحن غم آلود وبیان سوزناک اورادرهنگام مناجات باخداوند نشان دهد:
نالم ایرا ناله هاخوشآیدش
ازدوعالم ناله وغمبایدش
چون ننالم تلخ ازدستان او
چون نیم درحلقه مستان او
ناخوش اوخوش بوددرجان من
جان فدای یار دلرنجان من
عاشقم بررنج خویش ودرد خویش
بهرخشنودی شاه فرد خویش
(مثنوی،دفتر1،ب1774تا1778)
محمدرضا افضلی تحصیل کرده درحوزه معارف، پژوهشگر ونویسنده کتاب معارف مثنوی، سروش آسمانی در4جلد(شرح موضوعی مثنوی)، درمحضر مولانادر6جلد(شرح کامل مثنوی معنوی)، شرح لبّ اللباب مثنوی در2جلد،دانشنامه عزالی در4جلد .... |