عاشقان حق را هر جریانی با خود نمی‌کشاند

 مُخنّث: یعنی نامرد.

دَبور: باد مخالف در اینجا «دبور» استعاره از آن چه که آدمى را از یاد خدا باز مى‏دارد و به یاد دنیا و دوستى آن افکند.

نفخ صور: یعنی اعلام قیامت

دوغ خوردن: کنایه از دعوى چیزى کردن، و ظاهر حال دروغ آن را نمودن.

          چون نمایى مستى اى خورده تو دوغ             پیش من لافى زنى آن گه دروغ‏

1226/ د / 1

تبر از کلید نشناختن: خُرد را از کلان تمییز ندادن. (مست حق بودن و از آن چه پیرامون است آگاه نشدن).

بد رگ: پست، بد نژاد.

 بد رگی و منبلی: یعنی بد‌طینتی و بد‌کارگی و سستی.

 ( 686) اگر امتحان در کار نبود هر مخنثى در جنگ رستم بود . ( 687) فرض کن که مخنث زره پوشیده باشد وقتى زخمى را ببیند مثل اسیر خواهد شد ( 688) مست مى از نسیم سحرى بیدار مى‏شود ولى مست حق از نفخه صور هم بخود نخواهد آمد ( 689) مست حق راستى مست است نه بدروغ تو بعوض باده حق دوغ خورده‏اى دوغ دوغ‏. ( 690) خود را جنید و بایزید قلمداد کردى گیرم که من بقدرى بى‏هوش باشم که تبر را از کلید نشناسم‏. ( 691) ولى تو اى مکار بد طینتى و کاهلى و خشم و طمع خود را چگونه مى‏توانى با شیادى پنهان کنى‏.

مولانا می‌گوید: امتحان برای آن است که مدعی بر جای مرد حق ننشیند و ادعای رستم دستان به روز جنگ نکند و با ز‌خمی از پای درآید و اسیر شود. «وغا» یعنی جنگ. «مخنّث» یعنی نامرد. «دبور» یعنی باد مخالف؛ در این‌جا هوای نفس یا عوامل بازدارنده از راه حق است. معنای بیت این است که عاشقان حق را هر جریانی با خود نمی‌کشاند؛ حتی پس از نفخ صور و اعلام قیامت، آنها باز محو حق‌اند. مستی مدعیان، دروغین است و مثل دوغ خوردن و عربده کشیدن است. مولانا به مدعی می‌گوید: خود را مانند مردان کامل می‌نمایی یا می‌بینی و می‌گویی: من از مستی عشق حق، اشیاء را هم تشخیص نمی‌دهم.