جهاد اکبر و وصال حضرت حق

 اللَّهُ یُجزیک: خدا تو را وصال [خود] پاداش دهد. (چون اژدهاى نفس را بکشى به خدا رسى).

مَرید:یعنی نافرمان، خبیث.

جفا: آزردن، سرکوب کردن با ریاضت.

صد هزاران خلق: این بیت در وصف موسى (ع) و مردان حق است.

اژدرهای او: در این‌جا عصای موسی است.

از رأی او: یعنی در اثر اندیشه و هوشیاری او.

( 1061) مردوار نفس را بمیدان جهاد و قتال بکش و بدان که خداوند جزاى وصل نصیب تو خواهد کرد . ( 1062) آن مرد چون اژدها را وارد هواى گرم و خوش نمود اژدها بناى سرکشى نهاد . ( 1063) و آن فتنه‏ها که گفتیم بلکه صد مرتبه بالاتر از آن را بر پا کرد . ( 1064) تو انتظار دارى که این اژدهاى نفس را با وقار و با وفادارى ببندى و نگهدارى و هیچ زحمتى متحمل نشوى؟ . ( 1065) این آرزو را هر آدم پستى نمى‏تواند بکند موسى لازم است که اژدها را مطیع کرده بهر راه که مایل باشد بکشاند . ( 1066) صد هزار نفر از مردم در فرار از اژدهاى او براى او کشته شد .

مولانا می‌گوید: مردانه با نفس امّاره‌ات جهاد و مقابله کن (جهاد اکبر) تا پروردگار، وصال خود را به عنوان پاداش این نبرد به تو بدهد. مولانا می‌پرسد: آیا می‌خواهی نفس را بدون زدن و آزار دادن آرام نگه‌داری؟ آرام نگه‌داشتن نفس و غلبه بر او کار مردان حق است. بدون تحمل ریاضت به سر کوفتن این اژدها و به فرمان در آوردنش امکان پذیر نیست.