گلستان معرفت، هدیهْ انبیا(ادامه3)

 اندر بلاد: یعنی در این دنیا، درمیان خلق.

اللَّهُ أعلَم...: خدا به بندگان داناست.

اشکال: پا بند. آن چه بدان پاى ستور را بندند.

اُستور: ستور. استور نیک: استعاره از کسى که از نور الهى بهره‏مند است و از عهده دریافتن اشکال‏ها بر مى‏آید.

عشقش: یعنی عشق حق که هر مانع و ایرادی، یا هر پایبند دنیایی را نابود می‏کند، چنان‌که وقتی روز می‏آید همهْ خیال‏ها و اوهام شب از میان می‏رود.

( 1132) اگر در شهرها نامدار و معروف نباشى نقص تو نیست که خدا به بندگان داناتر است و مى‏شناسد . ( 1133) آرى براى نگهدارى گنج زر ویرانه‏اى لازم است که معروف نباشد و کسى به آن پى نبرد . ( 1134) جایى که شناخته مى‏شود کى گنج پنهان مى‏کنند اینکه فرج و گشایش در زیر رنج و سختى پنهان شده از این قبیل است‏ . ( 1135) در اینجا ذهن انسان اشکالاتى پیش مى‏آورد ولى اسب خوب آن است که بندهاى سخت را پاره کند . ( 1136) عشق او آتشى است اشکال سوز البته نور روز هر خیالى را از بین مى‏برد.

مولانا معتقد است که شهرت و نامداری در علوم ظاهری، انسان را از بهرهْ علم باطنی و علمی‏ که از جانب حضرت حق است محروم می‏کند و در واقع انسان از اسرار غیب و درک حقایق الهی بی‏بهره می‏گردد و همانند ویرانهْ مشهوری خواهد بود که در او گنج پنهان نمی‏‏کنند. «گنجینه زری» که در ویرانه پنهان است، مرد حق است که شخصیت او در پشتِ ظاهرِ فقیرانه‌اش پنهان می‏ماند، یا علم الهی و آگاهی از اسرار غیب در سینهْ چنین مردی است. مولانا می‏گوید: بعضی به این حرف‌های من اشکال می‏گیرند اما اگراز نور الهى بهره‏مند باشند؛ می‏توانند این پایبند را از پای خود بدرند و به راه ادامه دهند.

چکیده کلام مولانا این که: آنان که پى دانش‏هاى صورى مى‏روند، سودى بر نمى‏دارند، دانشى باید که فرا گیرنده را به خدا رساند و از خودى برهاند. چنین کسان اگر در این جهان عقب مانده‏اند در آن جهان گوى سبقت برده‏اند. نزد مردم دنیا گمنام‏اند و در آسمانها بنام، چنان که على (ع) فرماید: «أسمَاؤُهُم فِى السَّماءِ مَعروُفَةٌ، وَ فِى الأرضِ مَجهُولَةٌ.»[1] سپس فرماید: مبحثى است دشوار و اشکال‏ها بسیار و علم صورى در گشودن آن گرفتار، اما آن که از دریاى معرفت الهى جامى چشید، بند فکر را برید و در حلّ آن سختى ندید.