عذر گفتن نظم کننده و مدد خواستن 

 تقاضاگر: یعنی آن معانی جوشان در درون مولانا.

شاه غنی: پروردگار است.

نهادن (بر کسى): تحمیل کردن.

سِرّ: نهان، پنهانى.

زر در سر بخشیدن: استعاره از توفیق دادن.

تَجنیس: دو کلمه که در حرف‏ها یکى باشند و در معنى مغایر و آن را «جناس» نیز گویند، و تجنیس را نوع‏هاست.

مولانا قصه را رها کرده است ومی خواهد از معانی بلندی سخن بگوید که در درونش می جوشد، تقاضاگر درون مولانا که همان روح مولاناست، یا ندای حق در دل اوست به صورت یک کشش باطنی جلوه کرده است. این تقاضاگر، مانند جنینی در رحم حرکت دارد، می خواهد در قالب الفاظ بیرون بیاید. این کشش به هر حال متأثر از الهام حق است، ومولانا وقتی که به آن خطاب می کند، روی به حق دارد.معنی سخن مولانا این است که: ای حرکت معنوی در درون من! اگر می خواهی که این بحث معانی را به کمال برسانم، سهل گردان ، ره نما وتوفیق ده، واگر این کار را نمی کنی، پس تقاضا هم نکن. زیرا که من خود مفلسم، هرچه بگویم باید از الهام وعنایت حق در من پدید آید.

همانگونه که ملاحظه فرمودید، در داستان «تقاضاگرِ روزى بى‏رنج» خواندیم که روزىِ وى به خانه‏اش در آمد.

مولانا نیز همچون او به دعا مى‏ایستد و از خدا مى‏خواهد در پایان بخشیدن مثنوى یا پایان دادن آن چه را از معارف اسلامى در سینه دارد، او را یارى فرماید. اوست که گوید بگو، و هم اوست که باید او را توفیق دهد. بى‏خواست او و بى‏بخشش او هیچ کارى انجام نگیرد و هیچ علمى به متعلم املا نگردد.