بقیّه حکایت نابینا و مصحف (ادامه)

 بینش: نور چشم، دیدن.

شاه فرد: پروردگار است.

شب نورد: کنایه از تاریکى زدا.

ولیّ: در این‌جا پروردگار است:«اللّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُواْ یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّوُرِ وَالَّذِینَ کَفَرُواْ أَوْلِیَآؤُهُمُ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُم مِّنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ أُوْلَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ»:خداوند، ولى و سرپرست کسانى است که ایمان آورده‏اند؛ آنها را از ظلمتها، به سوى نور بیرون مى‏برد. (اما) کسانى که کافر شدند، اولیاى آنها طاغوتها هستند؛ که آنها را از نور، به سوى ظلمتها بیرون مى‏برند؛ آنها اهل آتشند و همیشه در آن خواهند ماند.[1].

اِعتیاض: عوض خواستن. عوض گرفتن.

کان غم‌ها: کسی است که بسیار غمگین است و پروردگار می‏تواند او را شاد کند.

لا نُسَلِّم: (جمله فعلیه) نمى‏پذیریم. گردن نمى‏نهیم، اعتراض داریم.

لا نُسَلِّم رفتن: کنایه از تسلیم بودن، اعتراض نداشتن.

مفقود: گم شده.

زفت: کنایه از بسیار.

عوض می‌آید از مقصود زفت: یعنیبه‌جای آن‌چه از دست رفته، عوض بزرگ‌تری می‏آید.

بی آتش: یعنی با ترک اسباب دنیایی.

راضیَم گر...: اگر به ظاهر براى من مصیبتى خواسته آن را مى‏پذیرم چون بیشتر از آن مفقود به من عوض داده.

آتشش ما را کشد: یعنی دشواری‌های طریق حق، وجود مادی ما را نابود کند.

شد: یعنی از میان رفت.

آوردن این داستان، برای توضیح بحث صبر است، و فایدتى که بر آن مترتب است، همچنین گمان نیک به خدا بردن و کار خود به حضرت دو ست واگذارنمودن. مولانا می گوید: آن‌که عوض می‏دهد پروردگار است. اگر خداوند وجود مادی و زندگی این جهانی را نابود کند، در عوض وصال خود را می‏دهد که حاصل حقیقی زندگی است. نظیر شیخ ابوالخیر اقطع.