هرکه خواهد همنشینی خدا گو نشیند در حضور اولیاء
از حضور اولیا گر بگسلی تو هلاکی زانکه جزوی نه کلی
چون شوی دور از حضور اولیا در حقیقت گشته ای دور از خدا
گفت پیغمبر علی را کای علی شیر حقی ،پهلوان پردلی
لیک بر شیری مکن هم اعتماد اندر آ در سای? نخل امید
اندر آ در سای? آن عاقلی کش نداند بُرد از ره نا قلی
ظلّ او اندر زمین چون کوه قاف روح او سیمرغ بس عالی طواف
گر بگویم تا قیامت نعت او هیچ آن را مقطع وغایت مجو
در بشر روپوش کرده ست آفتاب فهم کن . والله اعلم بالصواب
یا علی از جمل? طا عات راه بر گزین تو سای? خاص اله
در این ابیت مولانا به این حدیث نظردارد: "یا علی اذا تقرّب الناسُ الی خا لقهم فی ابواب البرّ ، فتقرّب الیه بانواع العقل ،تسبقهمُ بالدّرجات و الزلفی عندالناس وعند الله فی الاخرة" «ای علی چون مردم از راه کارهای نیک به آفریدار خود نزدیکشوند،تو از راههای گوناگون عقل به او نزدیک شو، تا در این دنیا نزد مردم مر تب? بالاتر وجایی به خدا نزدیکتر داشته باشی ودر آن جهان نزد خداوند چنین باشی ».منظور از" نخل امید" ،امید به حضرت پروردگار است ویا کنایه از کسی است که در راه حق یار ورهنمای انسان باشد."عاقل "مرد آگاه وبصیر از اسرار غیب وآشنا به سیر الی الله است.و "عقل " نیز آن آگاهی ونظم ذهنی است که انسان را به شناخت حق وسیرالی الله قادر می سازد. "ناقل "کسی است که با نقل معلومات واخبار محدود می خواهد تمام مسائل را حل کند واهل اندیشه وتعقل نیست.
مولانا از مقام معنوی واستواری مردان حق سخن می گوید:سای? مردان حق همانند کوه افسانه یی قاف به بلندای آسمان وسایه اش به تمام زمین گسترده است ،وروح او نیز مانند سیمرغ در مراتب بالای آسمان در پرواز وبه تعبیر دیگر با ملکوت ولاهوت در ارتبات است .مولانا می گوید :مرد حق توصیف ناپذیر است وبه مثاب? آفتابی است که خود رادر ظاهر یک بشر پنهان کرده است.توخود باید بفهمی ،بیان آن دشوار است خدا بهتر می داند."سایه "یعنی پناهگاه معنوی وحیط? تأثیر مردان حق ،ودر جای دیگر خودمردان حق را سای? یزدان معرفی کرده است.خلاصه ،سای? کسی رابرگزین که از خاصان حق باشد.
محمدرضا افضلی تحصیل کرده درحوزه معارف، پژوهشگر ونویسنده کتاب معارف مثنوی، سروش آسمانی در4جلد(شرح موضوعی مثنوی)، درمحضر مولانادر6جلد(شرح کامل مثنوی معنوی)، شرح لبّ اللباب مثنوی در2جلد،دانشنامه عزالی در4جلد .... |