1- شیطان : شیطان همه ی کارهایی را که برای خدا باشد حتی یک سلام دادن را در نظر انسان سخت و سنگین جلوه می دهد .چه رسد به نماز ( دوساعت تماشای فوتبال با دلهره که تیمشان می برد یا نه با تمام مقدمات و موخراتش خیلی آسانتر جلوه می دهد تا چهار رکعت نماز که فوقش 5 دقیقه طول می کشد و چه رسد به نماز مستحبی آنهم نماز شب که از کمتر عباداتی است که به ریا آلوده است که چقدر شیطان مانع می تراشد .
2- غذای حرام : شیخ عباس قمی نقل می کند : روزی برای انجام کاری به همدان مسافرات کردم و در آنجا مهمان یکی از معتمدین بودم . شب صاحب خانه گفت : امشب در منزل یکی از آشنایان برای شام دعوت دارم و خواهش کرد که من هم با او بروم . من از رفتن خوداری کردم . اصرار داشت که آمدن تو موجب سر بلندی من خواهد بود و چنین و چنان تا اینکه من در رودر واسی قرار گرفته و با او رفتم . آن شب بر خلاف سایر روزها که با شادابی قبل از اذان صبح به نماز شب بیدار می شدم ، نه تنها برای نمازشب بیدار نشدم بلکه وقتی بیدار شدم دیدم به طلوع آفتاب چندان باقی نمانده که بزور نماز صبح را ادا کردم . وقتی صاحب خانه آمد در باره شغل آن کسی که شام را مهمانش بودیم پرسیدم . گفت : بانک بعد از ظهر است ( رباخوار است ) . اثر آن تا جائی بود که ازآن روز تا چهل شب توفیق خواندن نماز شب را بدست نیاوردم .
3- ارتکاب و تکرار گناهان
از امام جعفر صادق (ع) روایت شده : مردی که دروغ می گوید توفیق نمازشب را از دست می دهد و بر اثر محرومیت از نماز شب از روزی بی بهره می گردد .
حضرت علی (ع) در پاسخ مردی که گفت : من از نماز شب محروم شده ام فرمودند : « تو بر اثر کثرت گناهان از نماز شب محروم می شوی»
4- پرخوری : پرخوری سبب پرنوشی شده و آن دو دست بدست هم داده و پرخوابی را بوجود میآورند . ودر نتیجه پر خوابی شبخیزی را از دست انسان می گیرد. از نصایح لقمان است به پسرش که می گفت : « فرزند عزیزم وقتی معده پرشد فکر می خوابد و زبان حکمت بازمی ایستد در نتیجه بدن از عبادت باز می نشیند .
عارف معروف جبعلی خیاط(نکوگویان ) گوید : روزی در جلسه ای که در منزل یکی از دوستان برگزار شده بود قبل از صخبت احساس ضعف کردم و قدری نان خواستم . صاحب خانه نصف نان آورد و من آن را خوردم . شب بعدش دیدم حجابی بین من و ائمه قرار گرفته وقتی علّت را پرسیدم گفتند : نصف نانی را که آورده بودند و خوردی ضعفت بر طرف شد چرا نصف بعدی را خوردی؟
5 – بعضی از مصائب دنیوی بر اثر ترک نماز :
جناب شیخ حسنعلی اصفهانی[1] گوید : در عمرم فقط یک روز نماز صبحم به قضا رفت . شب آن روز پسربچه ای داشتم که آن روز از دنیا رفت سحر گاه به من گفتند که این رنج و فقدان را بعلت فوت نماز صبح مستحق شده ای . اکنون اگر شبی تهجّدم (نماز شب ) ترک گردد ،صبح آن روز انتظار بلایی می کشم .[2]
6- اثر غذای شبه ناک :
خوردن غذای شبه ناک و نیز خوردن غذای کسی که از حرام پرهیز ندارد ، هرچند جایز است ؛ ولی انسان را از نظر روحی و معنوی مریض و از عبادات محروم و یا سبب سلب توفیق می شود[3] .
7- مجالست با هل غفلت : کثرت مجالس با اهل غفلت ، مزید قساوت و تاریکی قلب و هراس و دوری کردن از عبادت و زیارت است . از این جهت است که احوال حسن? حاصله از عبادات و زیارات و تلاوت ها ، به سبب مجالست با ضعفا در ایمان به سوء حال و نقصان مبدّل می شوند . پس مجالست با ضعیف الایمان در غیر اضطرار و برای غیر هدایت آنها سبب می شود که نه اتنها ملکات حسنه ی خود را از دست بدهد بلکه اخلاق فاسده ی آنها را یاد بگیرد .
[1] شیخ حسنعلی اصفهانی معروف به نخودکی از عرفای بنام معاصر که در صحن مطهر امام رضا (ع) مدفون است .
[2] - نشان از بی نشانها ج ا ص 31
[3] - 700 نکته ص 253
محمدرضا افضلی تحصیل کرده درحوزه معارف، پژوهشگر ونویسنده کتاب معارف مثنوی، سروش آسمانی در4جلد(شرح موضوعی مثنوی)، درمحضر مولانادر6جلد(شرح کامل مثنوی معنوی)، شرح لبّ اللباب مثنوی در2جلد،دانشنامه عزالی در4جلد .... |