( 865) باد اجل هم با عارفان همین رفتار را دارد به آنها که مى‏رسد چون نسیم لطیف بوستان نرم و روح پرور مى‏گردد. ( 866) آتش ابراهیم را نگزید چگونه بگزد که او بر گزیده حق است.( 867) آتش شهوت اهل دین را نمى‏سوزاند ولى کفار را تا قعر زمین فرو مى‏برد. ( 868) موج دریا چون بامر حق برخاست قوم موسى را از قبطیان و فرعونیان تمیز داد. ( 869)خاک که در نظر ما جماد و بى‏شعور است چون فرمان خدایى رسید قارون را با گنج زر بقعر زمین کشید.( 870) آب و گل چون از نفس عیسوى بهره برد بال و پر گشوده بصورت مرغى پرواز کرد. ( 871) چون ستایش خداوند از دهان تو بیرون آید خداوند او را بمرغ بهشتى تبدیل مى‏کند. تسبیح تو بمنزله آب و گل است که با نفخه صدق دل تبدیل بمرغ بهشتى مى‏گردد. ( 872) کوه طور از نور جمال موسى برقص در آمده صوفى کامل گردیده از نقص رهایى یافت.( 873) عجب مدار که کوه صوفى کامل گردد زیرا جسم موسى هم جز آب و گل نبود.

هم‌چنین باد اجل و مرگ نیز برای عارفان چنان نرم و خوش است که گویی نسیمی ‏از جانب خوب‌رویان است. استاد فروزان‌فر روایتی را از احیاء‌العلوم نقل می‏کند[1] که «ملک‌الموت به صورت جوانی زیبا با لباس خوب و بوی خوش بر مؤمنان ظاهر می‏شود». ویا احادیثى که در شیرینى و خوشى مرگ بر مومنان وارد است از قبیل: «الموت ریحانه المؤمن، المؤمن یموت بعرق الجبین». [2]

مثال دیگر قرآنی: نمرود، حضرت ابراهیم را در آتش افکند و آتش ابراهیم را نه تنها نسوزاند بلکه بر ابراهیم گلستان شد. مولانا قبلاً اشاره کرد که آتش، سوزاننده است به شرط آن که حق اراده کند: تیغ حقم هم به دستوری برم. شهوت هم آتش است اما مؤمن بدین آتش نمی‏‏سوزد. قوم موسی هنگام مهاجرت از مصر از رود نیل گذشتند، اما وقتی که فرعونیان پای در گذرگاه آنان نهادند آب آنها را فرو گرفت.

در این ابیات آتش، آب، خاک و باد هر یک با مثالی از قرآن کریم مطرح شده‌اند. مولانا می‏گوید: هر یک از عناصر چهارگانهْ طبیعت، چگونه به فعل حق عمل می‏کنند و از آنها کاری غیر از آن‌چه اقتضای طبیعت آنهاست سر می‏زند. هم‌چنین وقتی تو پروردگارت را تسبیح می‏گویی، نفس تو بخاری است که از وجود مادی تو بر می‏خیزد اما اگر صدق دل نیز در این نفس دمیده شود، تسبیح‌گویی مرغ بهشت خواهد شد و خدا آن را خواهد پذیرفت. هم‌چنین نور نبوت موسی، کوه طور را مانند صوفی درحال سماع، به رقص آورد و کوه که جسم خاکی بود صوفی کامل شد و به پروردگار پیوست. این تعجب ندارد، زیرا خود موسی هم روزگاری خاک بود، اما کلیم‌الله شد.

این ابیات نیز شاهدى است بر تاثیر قدرت الهى و اینکه فعل او محتاج به اسباب نیست و نسبت او بموجودات تفاوتى ندارد و به وسایط نیازمند نیست.

طنز وانکار کردن پادشاه جهود وقبول نا کردن نصیحت خاصان خویش

طنز : تمسخر

استیزه : لج بازی.

مرکب استیزه را چندین مران‏: یعنی لج بازی را این قدر ادامه نده، ازخر شیطان پایین بیا.

پاى دار : پا فشارى، صبر کن، باش تا...

چهل گز : کنایه از بالاگرفتن شعله های آتش است

( 874) شاه جهود این همه عجایب را دید ولى از دیدن آنها جز تمسخر و انکار از وى ظاهر نگردید. ( 875) ناصحین بشاه جهود گفتند در ظلم و جور و ضدیت بیش از این پا فشارى مکن و تا این اندازه ستیزه را جایز ندان.() از کشتن و سوزاندن مردم صرف نظر کن و آتش براى جان خود تهیه نکن.( 876) جهود در مقابل این پند خیر خواهانه ناصحین را گرفته در بند نهاد و ظلم اولى را با ظلم دومى پیوند کرد.( 877) در این موقع بود که ندا رسید اى شاه ستمگر چون کار باین جا رسید بایست که قهر و غضب ما در کار رسیدن است.( 878) و بلا فاصله آتش زبانه کشیده شعله‏هاى آن بالا رفت تا بچهل گز رسید و باطراف جهودان حلقه گشته تمام آنها را سوزانیده خاکستر نمود.