[ و درباره فرموده خدا « إنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإحْسانِ » گفت : ] عدل انصاف است و احسان نیکویى کردن . [نهج البلاغه]
عرشیات
ادامه حکایت آن جهود دیگر(19)
سه شنبه 92 شهریور 19 , ساعت 9:3 صبح  

هم‌چنین باد اجل و مرگ نیز برای عارفان چنان نرم و خوش است که گویی نسیمی ‏از جانب خوب‌رویان است. استاد فروزان‌فر روایتی را از احیاء‌العلوم نقل می‏کند[1] که «ملک‌الموت به صورت جوانی زیبا با لباس خوب و بوی خوش بر مؤمنان ظاهر می‏شود». ویا احادیثى که در شیرینى و خوشى مرگ بر مومنان وارد است از قبیل: «الموت ریحانه المؤمن، المؤمن یموت بعرق الجبین». [2]

مثال دیگر قرآنی: نمرود، حضرت ابراهیم را در آتش افکند و آتش ابراهیم را نه تنها نسوزاند بلکه بر ابراهیم گلستان شد. مولانا قبلاً اشاره کرد که آتش، سوزاننده است به شرط آن که حق اراده کند: تیغ حقم هم به دستوری برم. شهوت هم آتش است اما مؤمن بدین آتش نمی‏‏سوزد. قوم موسی هنگام مهاجرت از مصر از رود نیل گذشتند، اما وقتی که فرعونیان پای در گذرگاه آنان نهادند آب آنها را فرو گرفت.

در این ابیات آتش، آب، خاک و باد هر یک با مثالی از قرآن کریم مطرح شده‌اند. مولانا می‏گوید: هر یک از عناصر چهارگانهْ طبیعت، چگونه به فعل حق عمل می‏کنند و از آنها کاری غیر از آن‌چه اقتضای طبیعت آنهاست سر می‏زند. هم‌چنین وقتی تو پروردگارت را تسبیح می‏گویی، نفس تو بخاری است که از وجود مادی تو بر می‏خیزد اما اگر صدق دل نیز در این نفس دمیده شود، تسبیح‌گویی مرغ بهشت خواهد شد و خدا آن را خواهد پذیرفت. هم‌چنین نور نبوت موسی، کوه طور را مانند صوفی درحال سماع، به رقص آورد و کوه که جسم خاکی بود صوفی کامل شد و به پروردگار پیوست. این تعجب ندارد، زیرا خود موسی هم روزگاری خاک بود، اما کلیم‌الله شد.

این ابیات نیز شاهدى است بر تاثیر قدرت الهى و اینکه فعل او محتاج به اسباب نیست و نسبت او بموجودات تفاوتى ندارد و به وسایط نیازمند نیست.

 

طنز وانکار کردن پادشاه جهود وقبول نا کردن نصیحت خاصان خویش

 

( 874)این عجایب دید آن شاه جهود

 

جز که طنز و جز که انکارش نبود

( 875)ناصحان گفتند از حد مگذران

 

مرکب استیزه را چندین مران‏

( 876)ناصحان را دست بست و بند کرد

 

ظلم را پیوند در پیوند کرد

( 877)بانگ آمد کار چون اینجا رسید

 

پاى دار اى سگ که قهر ما رسید

( 878)بعد از آن آتش چهل گز بر فروخت

 

حلقه گشت و آن جهودان را بسوخت‏

 

طنز : تمسخر

استیزه : لج بازی.

مرکب استیزه را چندین مران‏: یعنی لج بازی را این قدر ادامه نده، ازخر شیطان پایین بیا.

پاى دار : پا فشارى، صبر کن، باش تا...

چهل گز : کنایه از بالاگرفتن شعله های آتش است

( 874) شاه جهود این همه عجایب را دید ولى از دیدن آنها جز تمسخر و انکار از وى ظاهر نگردید. ( 875) ناصحین بشاه جهود گفتند در ظلم و جور و ضدیت بیش از این پا فشارى مکن و تا این اندازه ستیزه را جایز ندان.() از کشتن و سوزاندن مردم صرف نظر کن و آتش براى جان خود تهیه نکن.( 876) جهود در مقابل این پند خیر خواهانه ناصحین را گرفته در بند نهاد و ظلم اولى را با ظلم دومى پیوند کرد.( 877) در این موقع بود که ندا رسید اى شاه ستمگر چون کار باین جا رسید بایست که قهر و غضب ما در کار رسیدن است.( 878) و بلا فاصله آتش زبانه کشیده شعله‏هاى آن بالا رفت تا بچهل گز رسید و باطراف جهودان حلقه گشته تمام آنها را سوزانیده خاکستر نمود.



[1]   - احیاء‌العلوم جلد 4، صفحهْ 334

[2]   - کنوز الحقائق، چاپ هند، ص 136، 138


نوشته شده توسط محمدرضا افضلی | نظرات دیگران [ نظر] 
درباره وبلاگ

عرشیات

محمدرضا افضلی
تحصیل کرده درحوزه معارف، پژوهشگر ونویسنده کتاب معارف مثنوی، سروش آسمانی در4جلد(شرح موضوعی مثنوی)، درمحضر مولانادر6جلد(شرح کامل مثنوی معنوی)، شرح لبّ اللباب مثنوی در2جلد،دانشنامه عزالی در4جلد ....
اوقات شرعی
فهرست اصلی
بازدید امروز: 482 بازدید
بازدید دیروز: 678 بازدید
بازدید کل: 1401594 بازدید

شناسنامه
صفحه نخست
پست الکترونیک
پارسی بلاگ
فهرست موضوعی یادداشت ها
دین . عرفان . مثنوی .
نوشته های پیشین

اردیبهشت 92
خرداد 92
تیر 92
مرداد 92
شهریور 92
مهر 92
آبان 92
آذر 92
دی 92
بهمن 92
اسفند 92
فروردین 93
اردیبهشت 93
خرداد 93
تیر 93
مرداد 93
شهریور 93
مهر 93
آبان 93
آذر 93
دی 93
بهمن 93
اسفند 93
فروردین 94
اردیبهشت 94
خرداد 94
تیر 94
مرداد 94
شهریور 94
مهر 94
آبان 94
آذر 94
دی 94
بهمن 94
اسفند 94
فروردین 95
اردیبهشت 95
خرداد 95
تیر 95
مرداد 95
شهریور 95
لوگوی وبلاگ من

عرشیات
لینک دوستان من

معماری نوین
اشتراک در خبرنامه

 
لیست کل یادداشت های این وبلاگ

شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(222)
شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(221)
شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(220)
شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(219)
شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(218)
[عناوین آرشیوشده]