سؤال کردن رسول از عمر رضی الله عنه، از

سببِ ابتلای ارواح با این آب و گِلّ جسم

بحث در حکمت تعلّق روح ببدن و اینکه کار خدا را با موازین بشرى نمى‏توان سنجید،

سِر: یعنی راز .

چه حکمت بود و سِر: یعنی فایده این کار چیست؟

آن صافی: یعنی جان، روح.

کدر: درد آلود و ناصاف.

شگرف: عجیب و غریب، بزرگ و باشکوه، جذاب و دل کش، بحث عقلی.

معنیی را بند حرفی می‏کنی: یعنی معانی را در این حروف والفاظ نمی توان بیان کرد.

باد را بند کردن: به کنایه، کارى عبث و ناممکن.

در پرده بودن: به کنایه، اطلاع نداشتن، محجوب شدن، در حجاب بودن.

چون نبیند آن‌چه ما را دیده شد: یعنی خدایی که هم? فایده ها از اوست آنچه را ما می بینیم، می بیند واز حکمت کارهاب او سؤال کردن خطاست.

آن دم لطفش که جزء جزءهاست فایده شد: یعنی همین نطق که جزوی از وجود کوچکی از آفرینش است درش فایده ها است.

کلّ کلّ خالی چراست: یعنی چه طور ممکن است که کل هستی بی فایده باشد.

دست آوردن در چیزى: به کنایه، دخل و تصرف کردن.

هل: صیغه‏ى امر است از مصدر هشتن و هلیدن بمعنى بر زمین نهادن و ترک گفتن.

 سالک، باز از حکمت و سرّ در قفس شدن روح و جان سؤال می‏کند. مردِ جان‌آشنا می‏گوید: تو سؤال بس مهم و عجیبی می‏کنی. نمی‌توان معانی بلند و عالی را در این حروف و الفاظ گنجاند. تو این سؤال را برای فایده می‏پرسی، اما تو فایدهْ حقیقی را نمی‏‏شناسی و از آن در پرده و حجابی و نمی‏توانی آن را ببینی. انسانِ در پرده و حجاب چگونه می‏تواند حکمت را درک نماید و از نور روشنایی‌بخش آفتابِ معرفت بهره گیرد. خدایی که همهْ فایده‏ها از اوست، آن‌چه را ما می‏بینیم، می‌بیند و سؤال از حکمتِ کارهای او خطاست. در کار حق صد‌هزاران فایده است و صد هزاران فایده‏ای که من و تو می‏بینیم، بسیار اندک و بی‌ارزش است. همین نطق تو که جزئی از وجود کوچک توست فایده‌ای از آفرینش است. چطور ممکن است که «کُلّ کلِّ» هستی بی‏فایده باشد. پس تو نباید سؤالی مطرح کنی که طعنه‌زدن به کلّ هستی است.

اگر نمی‏‏خواهی نظر مرا بپذیری و باز هم از فایده و حکمت کارهای حق می‏پرسی، بهتر است که چیزی نگویی. اگر قبول داری که کار حق بی‌حکمت و بی‌فایده نیست، پس به‌جای اعتراض، سپاس‌گزار حق باش.