تولی وتبری

در مکتب مولانا «راستان » اشاره به مردان حق ویاران اهل حق است که باید سربرآستان آنهانهاد .راستان ومردان کامل می توانند کژی های ما را به راستی بدل کنند مانند ترازویی که دقیق باشد وازروی آن بتوان دقت ترازوی دیگری راسنجید،امانند دو کفّ? یک ترازو که سنگینی وسبکی یکدیگر رانشان می دهند. مولانا به آی? 29 سور? فتح اشاره می کند که پروردگار می فرماید: "محمد رسول اله والذین معه اشداء علی الکفار ورُحماء بینهم..."« محمد ،فرستاد? خداست ،وآنان که با اویند ،باکافران سختگیر وبا خود شفیق ومهربان اند» ونتیجه می گیرد که دلداری اغیار ودوستی ،با کسانی که به دنیا چسبیده وتوجخی به طریق حق ندارند ،مانند چاپلوسی روباه برای حفظ خود ومنافع خویشتن است ،اما اگر تو به این دنیا دوستان توجه نکنی مانند شیر درنظر آنها نیز شکوهمندی. مولانا می گوید: اگر عاشق حق به جز حق توجه کند ،حق را می رنجاند ، وخشم و غیرت حق می تواند هم? رشته های اورا پنبه کند. مولانا می گوید : برسراغیار چون شمشیر باش ،تا غیرت حق یاران خدایی راازتو جدانکند .«خاران »همان اغیارند که دشمن حق ومردان حق اند. وگرگان نیز اشاره به اغیاراست ویوسف کنایه ازمردان حق .و«نسگلند »صورتی است از نگسلند.

مسأ ل? شفاعت اولیائ

مولانا اولیای حق واهل البیت(ع) را رهبرانی می داند که نه تنها امید بخشند، بلکه همهْ امید ما به بذل عنایت وشفاعت آن بزرگواران بستگی دارد . ودر این ابیات چنین می گوید: ای راهبران، ما به شما امید بسته ایم که دراین عالم فانی مارارها نکنید ؛ بلکه منتظریم که رحم ارید وما را ازاین سرای زوال یافتنی برهانید، ونگذارید که درپیشگاه حق هیچ باشیم .وقتی که درروز محشر؛ تخت عدالت رابرپا وآراستند ؛ درآن روزدشوار،شفاعت کنند? ما شمائید.[1] درچنان روزوشبی که هیچ امانی درکارنیست،ما به بزرگواری وبخشش توامید واریم .درآن زمان ما دست به دامان تو خواهیم زد،زیرا درآن روز هیچ گناهکاری درامان نیست. پیامبر فرمود: درروزقیامت کی خواهم گذاشت که گناهکاران اشک بریزند؟ .اشاره به حدیث :" شفاعتی لاهل الکبائر من امتی"« شفاعت من، ویژ? انجام دهندگان گناهان کبیره است» [2] من ازصمیم قلب ،شفیع گناهکاران هستم تاآنان را ازعذاب سخت برهانم.

روشنگری

لازم به توضیح و روشنگری است که: « شفع وشفاعت ازنظر معنای لغوی :"الشفع ضمّ الشیء الی مثله" یعنی ضمیمه کردن چیزی به نظیر وقرین آن است. چه، کسی که شفاعت می کند درواقع آبرو واعتبار خود راضمیم? شفاعت خواهنده می کند. وبه او نیز اعتبار می بخشد. اصل شفاعت مورد اتفاق هم? فرق ونحله های اسلامی اعم ازشیعه وسنی بوده وتنها برخی ازتیره های معتزله وخوارج نسبت به این اصل تردید کرده اند وبعضی دیگر ازآنان نیز شفاعت راخاص پیامبر(ص) وآن هم درمورد نکوکاران وارتقاء مرتب? معنوی آنان دانسته وگناهکاران راازاین موهبت مستثنی کرده اند .همانگونه که درابیات آمده ومی آید،شفاعت مورد ایقان واعتقاد مولانا ست.واو طبق ِمشرب عشق ومحبت ، ورحمت واسع? الهی ،شفاعت راشامل گناهکاران نیز دانسته ومی گوید حتی عاصیان وگناهکاران باشفاعت انبیاء واولیاءازعذاب خواهند رست».