غرض فرومایه گاه بمقصدى عالى بدل مى‏شود،

ینظر بنور الله: اشاره به این حدیث است که: ازآگاهی مومن برحذر باشید، نگاه کنید به توضیح، ب1341

از برِ شه آمده: یعنی ازطرف شاه به استقبال من آمده اید.

آن کیمیا‏های نظر: یعنی توجه خود افراد بشر، از جمله مرا، از پستی و بی‌چیزی برهانید.

برسر مس‏های اشخاص بشر: یعنی آمده اید تا مسهای وجود اشخاص را به زرّ تبدیل کنید، وافراد بی چیز را از پستی و بی‌چیزی برهانید.

ذرّه‏های ریگ هم جان‌ها گرفت: یعنی شاهی که ذرّه‏های ریگ بیابان هم از الطاف او جان گرفته‏اند و می‏خواهند به امید برخورداری از لطف ملوکانه، خود را به بارگاه سلطان برسانند.

چون رسیدم مست دیدار آمدم: مطلب بسیار مهمی را مطرح می‏کند و آن این‌که بسیاری از اوقات ما هدفی که در پی آن هستیم از نظر می‏افتد، زیرا مطلوب بهتری ما را به سوی خود می‏کشاند، یعنی دائم هدف‌های بشری در حال تغییر و تبدیل و دگرگونی است. علاوه بر آن انگیزه‏های ما نیز دائم در حال تحول و دگرگونی است. انسان به لحاظ حس مطلوب‌گرایی که در وجودش هست همواره در جست‌وجوی مطلوب بهتر و والاتر می‏باشد. اگر چه ممکن است در مصادیق، اشتباه و خطایی رخ بدهد. مولانا برای تشریح همین مطلب مثال‌هایی را ذکر می‏کند: کسی که برای گرفتن نان به دکان می‏رود، ولی همین که زیبایی نانوا را می‏بیند عاشق او می‏شود و نان را فراموش می‏کند. مثال دیگر: کسی برای تفریح به گلستان می‏رود ولی جمال باغبان، او را از سیر و سیاحت باز می‏دارد و تفرج او زیبایی باغبان می‏شود.

نانبا: نانوا که نان مى‏پزد و مى‏فروشد.

فرجه: تفرج.گل گشت.

( 2792) اى که با نور خداوندى مى‏نگرید و از جانب حق براى بخشش آمده‏اید. ( 2793) تا کیمیاى نظر خود را بمس وجود افراد بشر بزنید.( 2794) من غریبم و از بیابان بامید لطف سلطان آمده‏ام‏ ( 2795) بوى الطاف او بیابانها را فرا گرفته و بر اثر آن ذرات ریگ بیابان هم جان گرفته است.( 2796) من تا اینجا براى دینار آمده بودم ولى وقتى رسیدم اکنون مست دیدارم.( 2797) شخصى براى نان نزد نانوا رفت ولى وقتى حسن او را دید در مقابلش جان داد.( 2798) کسى براى تفرج بباغ رفت ولى تفریح و تفرج او دیدار جمال باغبان گردید.

ای کسانی که با نور خدا به جهان می‏نگرید و از پیشگاه شاه وجود، برای بخشش و افاضه به نیازمندان آمده‌اید، شما به نور خدا می‏نگرید و نیاز مرا می‏دانید و به استقبال من آمده‌اید تا با کیمیای نظر و توجه خود افراد بشر، از جمله مرا، از پستی و بی‌چیزی برهانید و مس وجود مرا زر کنید. من غریبم و به امید دریافت الطاف شاهِ وجود آمده‌ام. شاهی که ذرّه‏های ریگ بیابان هم از الطاف او جان گرفته‏اند و می‏خواهند به امید برخورداری از لطف ملوکانه، خود را به بارگاه سلطان برسانند. من تا این‌جا به خاطر دینار آمدم، ولی همین که به بارگاه رسیدم، مست دیدار حقیقت شدم.