من از اغراض نفسانی آزادم، اینک گواهی و شهادت شخص آزاده را بشنو، زیرا گواهی بندگان به اندازهْ جو نمی‏‏ارزد و مسموع نیست. در مذهب حنفی، شاهد در محکمهْ قضا نباید بنده و مملوک کسی باشد. البته در فقه امامیه شهادت مملوک و آزاد هر دو پذیرفتنی است. بنابراین، کلام مولانا بر مبنای فقه حنفی است که اگر هزاران بنده گواهی دهند، در شریعت به اندازه کاهی ارزش ندارد و مورد قبول نیست.

مولانا بردگی دیگری را مطرح می‏‏کند: کسانی که بندهْ شهوت‌اند از بندگانی که آنها را به اسارت می‏‏گیرند و به این و آن می‏‏فروشند، بدترند، زیرا بندهْ شهوت، از شهوت خود چنان پیروی می‏‏کند که ممکن نیست مخالف آن قدمی بردارد یا سخنی بگوید. به عبارتی، زنجیر نفس و هوی، بسی دشوار‏تر از زنجیر و بند جسمانی است. اگر جواجه‌ای به بردهْ خود بگوید: تو آزادی، از نظر شرعی با همین لفظ آزاد می‏‏شود، اما بندهْ شهوت در لذّت و شیرینی زندگی می‏‏کند تا هنگامی که به تلخی می‏‏میرد. تنها راه نجات بنده شهوت، فضل خداوند و لطف خاص الهی است که می‏‏تواند او را از این بند رقیت برهاند. او خود را به چاهی افکنده که نمی‏‏شود عمق آن را تعیین کرد و بندهْ شهوت را قضای حق یا ستم کسی در این چاه هولناک نیفکنده است. گناه از خود اوست. نمی‏‏توانم راهی برای نجات انسان های شهوت پرست پیدا کنم، زیرا چاه آنها «خود» آنها هستند. اگر گوش دل باز باشد، ادامهْ این سخن جگرها را از غصّه پرخون می‏‏کند؛ جگر‏ها که هیچ، حتی سنگ‏های خارا نیز پُرخون می‏‏شود. اگر می‏‏بینی که جگرها پاره‌پاره نشد، نه از سختی است، بلکه ما غافل از حق و سرگرم زندگی این‌جهانی هستیم و بخت با ما یار نیست که حقیقت را دریابیم. این جگرها روزی پُر از غصه می‏‏شود که دیگر فرصت‏ها از دست رفته و ندامت‏ها سودی ندارد.