طَراز: از شهرهای زیبای وازمراکز بازرگانی وکشاورزی ایران قدیم بوده وموقعیت جغرافیایی آن درجمهوری قرقیزستان است زنان این شهر به زیبایی شهرت داشته اند.

شمع طراز: یعنی آن که از همهْ زیبارویان طراز زیباتر است.

برسر شمع طراز بسوزد: یعنی فدای آن زیبا روی شود.                  

مِه: یعنی بزرگ نظیر مِهتر وکُهتر

آن مه روى را: منظور همان کنیز زیب روی است.

صحبت جو: یعنی جویندهْ دوستی وجویندهْ وصال

شربت: مقدار خوراک از دوا خواه جامد یا مایع، خوردن دوا.

می گداخت: یعنی به تدریج ذوب می شد، ضعیف ولاغر می شد.

 ( 196) آن مرد همین که بمقصد رسید طبیب او را نزد شاه برد.( 197) و او را با خوشى و خوشحالى بشاه معرفى کرد. تا با شعله شمع خوش خط و خالى بسوزاند.( 198) شاه با احترام فوق العاده‏اى او را پذیرفت و پس از آن مخزن خود را در اختیار او گذاشت.() و فرمان داد که از زر ناب انگشتر و خلخال و گردن بند و کمربند بسازد. () مرد زرگر طلاها را گرفت و بدون اینکه از آتیه خود خبر دار باشد مشغول کار شد.( 199) پس از آن حکیم بشاه گفت که کنیزک را بمرد زرگر بخشد.( 200) تا کنیزک از وصال او خوشحال شده و آتش عشقش با آب وصال فرو نشیند.( 201) شاه کنیزک را بمرد زرگر بخشیده و این دو نفر را که بمصاحبت یکدیگر مایل بودند قرین همدیگر قرار داد.( 202) و مدت شش ماه این دو نفر از یکدیگر کام گرفتند و حالت کنیزک کم کم رو ببهبودى نهاده و در آخر شش ماه بکلى صحت او باز گشته بود.( 203) پس از آن حکیم شربتى براى مرد زرگر ساخت و کم کم بخورد او داد زرگر شربت را مى‏خورد و جلو چشم دختر هر روز ضعیف‏تر و لاغرتر مى‏شد .

پایدارى عشق و ناپایدارى هوس و عشق شهوانى،

جان دختر در وبال او نماند: یعنی به دلیل از دست رفتن ِزیبایی ِمرد زرگر، دیگر کنیز به او دلبستگی نداشت.

وبال او نماند: یعنی جانش در عذاب نبود، دیگر درگرو او نبود.

ناخوش: بد ترکیب، نامطبوع.

در دل او سرد شد: یعنی از نظر او افتاد.

( 204) و چون بر اثر رنجورى جمال سابق خود را از دست داد جان دختر نیز از گودالى که افتاده بود بیرون آمد.( 205) و بر اثر اینکه گونه‏هایش زرد شده و زشت و بد ترکیب و نامطبوع گردید دختر بتدریج از او دل سرد شد و عشقش بدل بانزجار گردید.