أستَعِیذُ اللَّه...: پناه مى‏برم به خدا از شیطان ،ما تباه شدیم از سرکشى و نا فرمانی شیطان، ویا از نافرمانی که در ما پدید می آورد.

در هزاران مى‏رود: برگرفته است از حدیث «إنَّ الشَّیطانَ یَجرِى مِن بَنِى آدَمَ مَجرَى الدَّمِ: همانا شیطان در رگهاى آدمى جریان دارد چنان که خون.» [1] و نیز حدیث «إنَّ الشَّیطانَ یَدخُلُ بَینَ ابنِ آدمَ وَ نَفسِه» [2]و در سخن امیر مؤمنان (ع) است که «پس آن چه مى‏دیدند شیطان بدیشان مى‏نمود، و آن چه مى‏گفتند سخن او بود. به راه خطاشان برد و زشت را در دیده‏شان آراست شریک او شدند و کردند و گفتند، چنان که او خواست.»[3]

چون نیابد صورت: اگر چیزى را نیابد که آن را در دیده زیبا نمایاند یا اگر در صورت چیزى (از مال و زن و دیگر وسیله‏ها) در نیاید.

فُرجَه: گشایش، تفرج خاطر، آسودگى.

لا حول گفتن: به خدا پناه بردن. «لا حَولَ وَ لا قُوَّةَ إلاَّ بِاللَّهِ العَلِىِّ العَظیِم» گفتن. شیطان با دامهایى که از زر و زیور، مقام و منصب، ملک و منال در راه آدمیان مى‏گسترد مردمان را مشغول مى‏دارد و آنان که پشت پا بدین نعمتها مى‏کنند و رو به خدا مى‏آرند هم در معرض وسوسه اویند. هر آدمى را شیطانى است چرا که آدمى از شر هواى نفس رها نیست و براى رهایى از گزند هوا، چاره‏اى نیست جز پناه بردن به خدا.

هرکه سردت کرد: یعنی هرکه سخنانی بگوید که تو را در راه خدا سرد کند و از شوق معرفت باز دارد، در درون چنین شخصی شیطان نفوذ کرده و شیطان در پوست او نهان شده است.

چون نیابد صورت: شیطان اگر بتواند بر تو ظاهر شود و به صورت شخصی با تو سخن می‏گوید؛ اگر نتواند، از راه خیال‌های مختلف در تو نفوذ خواهد کرد.

 ( 640) از شیطان این زندان بخدا پناه مى‏بریم که بر اثر سرکشى این شیطان هلاک شده‏ایم‏. ( 641) این یک سگ است ولى بهزاران صورت در مى‏آید و بدرون هر کس رفت او سگ مى‏شود. ( 642) هر کس را که دیدى از معاشرتش سرد شدى بدان که آن در درون اوست و این دیو در زیر پوست پنهان شده‏. ( 643) چون نتواند در صورت کسى ظاهر شود در این خیال رخنه مى‏کند تا بوسیله خیال بپستى و بد بختیش بکشاند. ( 644) گاه خیال گشایش و گاهى دکان و زمانى دانش و گاهى خانمان و مال و جاه‏. ( 645) لا حول بگونه با زبان بلکه با جان و دل تا شاید ایمن شوى‏.

مولانا انواع خیالات شیطانی را مَثل می‏زند: خیال تفرّج و گشت و گذار، خیال دکان و کار و کسب. و اما تو در برابر هر جلوه یا خیال شیطانی «لاحول ولا قوة الا بالله» را بگو و از صمیم قلب بگو.