خدا افلاس شیطان را آشکار فرمود

مُفلسىِ دیو: چنان که در برخى آیه‏هاى قرآن آمده است: « وَ ما یَعِدُهُمُ اَلشَّیْطانُ إِلاَّ غُرُوراً.»[1]

افلاس او ثابت شود: براى بهتر روشن شدن معنى این سخن به دو نکته باید توجه شود. یکى اینکه قاضى بدهکار را چندان در زندان نگاه مى‏دارد تا مفلس بودن او به اثبات رسد، و چون معلوم شد او را چیزى نیست از زندانش بیرون مى‏کند. آدمى تا در بند دنیا و نعمتهاى دنیاست، در زندان دنیا گرفتار است و هر روز او را محنت و آزار است، و اگر خواهد آسوده شود باید نادارى خود را به اثبات برساند و خود و آن چه را دارد از خدا بداند. دیگر اینکه، قاضى گفت تا مرد مفلس را گرد شهر بگردانند و افلاس او را به همه بنمایانند تا کسى با او داد و ستد نکند. همچنین خدا افلاس شیطان را آشکار فرمود تا مردم فریب او را نخورند و گر نه دانسته خود را به هلاکت انداخته‏اند و عذرى از آنان پذیرفته نخواهد شد.

دیو: یعنی شیطان

 ( 656) آدمى از آن در محبس دنیا محبوس است که شاید افلاسش بثبوت برسد. ( 657) خداى تعالى افلاس شیطان را در قرآن مجید اعلان فرموده‏. ( 658) که او مفلس است و دغل و بد سخن و با او هیچ گاه شریک نشده و معامله نکنید. ( 659) اگر با او شرکت کنى آن وقت دغل بازى او را بهانه کار خود قرار دهى او مفلس است و از او صرفه‏اى نخواهى برد و عذرت مسموع نیست‏.

دنیا زندان مؤمن است. انسانی که در برابر خداوند از همه چیز بگذرد و ثابت شود که در این راه مفلس است، پروردگار او را از زندان دنیا آزاد می‏کند و در جوار رحمت خود ساکن می‏کند. خداوند برای پرهیز از شیطان هشدارهای مکرر در قرآن داده است و حتی در سورهْ حج، مفلس و تهی‌دستی شیطان را در معاملات اعلان کرد که اگر باشیطان معامله کنی یا دوستی کنی و زیان‌ببینی و بخواهی حق خود را بگیری، به چیزی دست نخواهی یافت؛ زیرا شیطان مفلس است. شیطان نیرنگ‌باز و تهی‌دست و بدگفتار است. هرگز با او شریک و هم‌نشین مشو.