تنها کردن ِباغبان، صوفى و فقیه و علوى را از همدیگر 

 ثمر? تلخ تفرقه و جدایی

پرهیز از تفرقه و بازتاب شخصیت 

 شریف: علوى:

    شوخ: این کلمه در طول زمان به معنیهاى چند به کار رفته است. در اینجا: گستاخ، بى‏حیا مناسب مى‏نماید.

لا یُوفى: (جمله فعلیّه‏ى منفى) یعنی پیمان‌شکن، دغل، بى‏وفا (از آن رو که حکم شرع را رعایت نکرده و بى‏رخصت صاحب باغ، به ملک او در آمده).

حجَّت: دلیل.

جماعت قوّت است: برگرفته است از مثل «یَدُ اللَّهِ مَعَ الجَماعَةِ.»

تباه کردن: بد دل ساختن، بد گمان کردن، به دشمنى افکندن.

مولانا برای تبین موضوع، حکایتی را از جوامع الحکایات عوفی، با تصرفاتی که خاص مولاناست، نقل می‏کند؛ داستان از این قرار است: صاحب باغی می‌بیند که سه تن در باغش مشغول خوردن انگورند، آن سه نفر عبارت بودند از یک فقیه و یک شریف (سید) و یک صوفی. صاحب باغ پیش خود می‏گوید: من برای برخورد با اینها به تنهایی نمی‏توانم کاری از پیش ببرم؛ زیرا آنها جمعی متشکلند، از‌این‌رو، باید این سه را از یک‌دیگر جدا کنم و چون تنها شدند، دمار از روزگار‌شان در می‌آورم. باغبان حیله‌ای اندیشید.

 رفاق: جمع رَفقَه (اسم جمع): جماعت، گروه همراه.

شکیفتن: صبر کردن، جدا ماندن.

جُنَید: ابو القاسم جنید بن محمد بن جنید، عارف معروف سده سوم هجرى، در بغداد متولد شد و هم در آن جا مرد (297 ه. ق).

بایزید: طَیفُور بن عیسى، از مشایخ بزرگ صوفیه در بسطام در گذشت (264 ه. ق). مقبره او مشهور و زیارتگاه است. ترجمه احوال او در کتابهاى تذکره به تفصیل آمده است.

قلتبان: (دشنامى است) یعنی بی‌ناموس، اشاره به باغبان است.

ابتدا صوفی را برای آوردن گلیمی برای دوستان فرستاد، وقتی صوفی به‌دنبال گلیم رفت. باغبان شروع کرد به حیله‌گری؛ رو به فقیه کرد و گفت: تو مردی دانشمند و پیشوا و مقتدای مایی و مصالح معاش و معاد ما، به برکت اقدام و حرکت قلم عالمان بسته است و آن دیگری سیدی بزرگ است و از خاندان نبوّت، اما این صوفی شکم‌پرست فرومایه کیست که با شما بزرگان هم‌نشینی می‏کند؟ او را از خود برانید، شما در این باغ یک هفته مهمان من باشید. القصه، باغبان، فقیه و سید را وادار کرد که صوفی را از سر باز کنند و آنان نیز چنین کردند. باغبان با چوب کلفت صوفی را دنبال کرد و چوب مفصلی زد و به او گفت آیا تصوف همین است که بدون اجازه و از روی گستاخی وارد باغ مردم شوی؟ آیا این است راه جنید و بایزید؟ (جنید و بایزید از بزرگان و پیشوایان تصوفند. جنید پیشوای مکتب صحو و هوشیاری است و بایزید، پیشوای مکتب سُکر و محو است) این عادت زشت از کدام شیخ به تو رسیده؟ خلاصه پس از کتک زیاد، باغبان او را از باغ بیرون راند. صوفی به دوستان خود گفت: هرچه بر سر من آمد، گذشت، اما شما مواظب خود باشید. مولانا می‏گوید: غافل شدن از یاران عاقبت ندارد.