مشتری من خدای است

 بالا کشیدن: به آسمان بردن، از عالم ناسوت به عالم لاهوت سیر دادن. سیر الى اللَّه.

اللّهُ اشتَرى: برگرفته است از آیه «إِنَّ اَللَّهَ اِشْتَرى‏ مِنَ اَلْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ اَلْجَنَّةَ یُقاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اَللَّهِ فَیَقْتُلُونَ وَ یُقْتَلُونَ: خدا از مؤمنان جانها و مالهاى آنان را خرید تا بهشت از آنشان باشد در راه خدا کارزار مى‏کنند پس مى‏کشند و کشته مى‏شوند.»[1]

خونبهاى من...: آن که صفتهاى حیوانى را در وجود خود بکشد و خودى را واگذارد، از خود مى‏میرد و به خدا زنده مى‏ماند، که «عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ فَرِحِینَ بِما آتاهُمُ اَللَّهُ» [2] کشتگان معشوق‏اند و روزى خواران او.

          ما بها و خونبها را یافتیم             جانب جان باختن بشتافتیم‏

          اى حیاتِ عاشقان در مردگى             دل نیابى جز که در دل بُردگى‏

1751- 1750 / د /1

خواهان معشوق‏اند و دشمن زندگانى مادى که تا از این جان نرهند به جانان نرسند.

          تو مکن تهدید از کشتن که من             تشنه زارم به خون خویشتن‏

          عاشقان را هر زمانى مردنى است             مردن عشّاق خود یک نوع نیست‏

          او دو صد جان دارد از جانِ هُدى             و آن دو صد را مى‏کند هر دم فدى‏

          هر یکى جان را ستاند ده بها             از نُبى خوان عَشرةً أمثالُها

3836- 3833 /د / 3

خریداران مفلس: مردم دنیا، آنان که دل روشن ندارند.

گل خوردن: نوعى عادت و بیمارى گونه که در بعض مردم دیده مى‏شود. در قدیم کسانى بودند که به گل خوردن عادت داشتند، گل خوردن در این بیت کنایت از پرداختن به پرورش جسم و متعلقات آن، متاع دنیا و منافع این جهانی است و آنها که از این منافع می‌گذرند زردرو و غمزده نیستند.

گل خریدن: کنایه از آن چه دنیاوى است به دست آوردن.

دل خوردن: یعنی از روشنی باطن برخوردار شدن، به معرفت الهى پرداختن.

تجلی: تابیدن نور حقیقت در دل مرد حق است که او را شاد می‌کند

( 2446) مشترى من همان طور که فرموده است « إِنَّ اَللَّهَ اِشْتَرى‏ » خدا است که مرا همواره ببالا مى‏کشد. ( 2447) جمال حضرت ذو الجلال خونبهاى من است پس خونبهاى خود را مى‏خورم و روزى حلالى نصیبم شده‏ . ( 2448) این خریداران مفلس را بگذار مگر آنها چه مى‏خرند فقط مشترى یک مشت گل هستند . ( 2449) گل را نه بخر و نه بجو و نه بخور چرا که گل خوار همواره زرد رو است‏ . ( 2450) دل بخور و رنج خون دل خوردن بخود هموار کن تا دائماً جوان بوده و چهره‏ات از تجلى انوار خدایى چون ارغوان بر افروخته باشد .