آنکه در گشاده رویی برای جز نزدیکانش زیاده روی کند، حکیم نیست . [امام علی علیه السلام]
عرشیات
شرح وتفسیرمثنوی دفتردوم(289)
یکشنبه 94 خرداد 3 , ساعت 8:47 عصر  

عُنف کردن معاویه با ابلیس

 

( 2711)گفت امیر ای راهزن حجت مگو

 

مر تو را ره نیست در من ره مجو

( 2712)رهزنی و من غریب و تاجرم

 

هر لباساتی که آری کی خرم

( 2713)گِرد رخت من مگرد از کافری

 

تو نه‌ای رخت کسی را مشتری

( 2714)مشتری نبود کسی را راه‌زن

 

ور نماید مشتری مکر است و فن

( 2715)تا چه دارد این حسود اندر کدو

 

ای خدا فریاد ما را زین عدو

( 2716)گر یکی فصلی دگر در من دمد

 

در رباید از من این رهزن نمد

 عُنف: درشتى، عصبانیت.

ای رهزن حجّت مگو: یعنی ای دزد استدلال تو فایده‌‌ای ندارد.

تاجر: یعنی فریب نمی‏‏خورم.

لِباسات: تلبیس‏ها و حقه‌بازی‌ها، مؤلف غیاث اللّغات آن را تملّق و چاپلوسى معنى کرده و پیداست که این معنى را از همین بیت گرفته است. گویا «لباسات» در اینجا مرادف فریب و اشتباه کارى است. و به قرینه خریدن و مشترى به معنى لباس‏ها نیز ایهام دارد.

گِرد رخت گردیدن: رخت و کالا را برانداز کردن براى خریدارى. کنایت از پى فریب بودن. یعنی به فکر گمراه کردن من نباش، تو مشتری نیستی و من می‏دانم که دزدی.

کافرى: ستمکارى، بى‏رحمى.

چه در کدو داشتن: ظرفی مثل کشکول است که در آن اشیای ضروری را می‏نهاده‏اند و ظاهراً برای ساختن آن از نوعی کدو استفاده می‌کرده‌اند.

چه در کدو دارد؟: یعنی چه حقه‌ای زیر سر اوست.

این حسود: شیطان است .

نمد: نوعى فرش یا بالا پوش که از پشم زده گوسفند آماده مى‏کردند.

نمد ربودن: کنایه از فریفتن، گمراه ساختن، یعنی همه چیز مرا می‏برد و حاصل سال‌ها عبادتم را می‏دزدد یا بر باد می‏دهد.

( 2711) معاویه گفت اى راه زن احتجاج مکن تو بمن راه ندارى بى‏خود زحمت راه یابى بخود مده‏. ( 2712) تو راه زنى و من تاجر غریبى هستم هر لباسى بیاورى نخواهم خرید. ( 2713) از کفر خود بگرد رخت من مگرد که تو مشترى رخت من نیستى‏. ( 2714) دزد مشترى کسى نخواهد شد اگر خود را بصورت مشترى مى‏نماید مکر است و حیله‏. ( 2715) بار الها معلوم نیست این حسود چه مکرى اندیشیده تو بفریاد ما برس‏. ( 2716) اگر این راه زن فصل دیگرى با من صحبت کند جامه مرا خواهد ربود.

معاویه با خشم و عصبانیت پاسخ شیطان را این چنین می‏دهد: «ای رهزنِ دزد استدلال تو فایده‌‌ای ندارد. فریب نمی‏‏خورم، وتلبیس‏ها و حقه‌بازی‌های تو را خریدار نیستم،به فکر گمراه کردن من نباش، تو مشتری نیستی و من می‏دانم که دزدی، تو حسودی ،من می دانم چه در کشکول داری و چه حقه‌ای زیر سر توست. خدایا اگر شیطان یک نفس دیگر در من بدمد، همه چیز مرا می‏برد و حاصل سال‌ها عبادتم را می‏دزدد یا بر باد می‏دهد.


نوشته شده توسط محمدرضا افضلی | نظرات دیگران [ نظر] 
درباره وبلاگ

عرشیات

محمدرضا افضلی
تحصیل کرده درحوزه معارف، پژوهشگر ونویسنده کتاب معارف مثنوی، سروش آسمانی در4جلد(شرح موضوعی مثنوی)، درمحضر مولانادر6جلد(شرح کامل مثنوی معنوی)، شرح لبّ اللباب مثنوی در2جلد،دانشنامه عزالی در4جلد ....
اوقات شرعی
فهرست اصلی
بازدید امروز: 228 بازدید
بازدید دیروز: 611 بازدید
بازدید کل: 1402466 بازدید

شناسنامه
صفحه نخست
پست الکترونیک
پارسی بلاگ
فهرست موضوعی یادداشت ها
دین . عرفان . مثنوی .
نوشته های پیشین

اردیبهشت 92
خرداد 92
تیر 92
مرداد 92
شهریور 92
مهر 92
آبان 92
آذر 92
دی 92
بهمن 92
اسفند 92
فروردین 93
اردیبهشت 93
خرداد 93
تیر 93
مرداد 93
شهریور 93
مهر 93
آبان 93
آذر 93
دی 93
بهمن 93
اسفند 93
فروردین 94
اردیبهشت 94
خرداد 94
تیر 94
مرداد 94
شهریور 94
مهر 94
آبان 94
آذر 94
دی 94
بهمن 94
اسفند 94
فروردین 95
اردیبهشت 95
خرداد 95
تیر 95
مرداد 95
شهریور 95
لوگوی وبلاگ من

عرشیات
لینک دوستان من

معماری نوین
اشتراک در خبرنامه

 
لیست کل یادداشت های این وبلاگ

شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(222)
شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(221)
شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(220)
شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(219)
شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(218)
[عناوین آرشیوشده]