آثار حضور ،

دیو : یعنی شیطان، عامل گمراه کننده.

نطق تو خامش می‏کند: خطاب مریدان به وزیر مکّار است، یعنی سخن تو باعث می شود که شیطان سکوت کند.

گوش: حس ظاهر است.

هش: یعنی روح وجان .  

گوش ما هوش است: یعنی سخن تو مارا از حس این جهانی وخاکی آزاد می کند وبه ما روح می بخشد.

فلک: کره‏اى که حرکتش ذاتى و دورانى است، منطقه‏ى هر کره را نیز فلک مى‏نامند[1]

سماک تا سمک: یعنی تمام عالم از بالا تا پایین.

صورت رفعت : یعنی رفعت ظاهری ومادی.اگرچه درظاهرآسمان بلند است اما آنچه درحقیقت ودرمعنی بلند است ، روح پاک مردان خداست. رفعت ظاهری در زندگی جسمی ومادی ارزش دارد وجسم درمقایسه با عالم معنا اسم است ووجود حقیقی ندارد.

(589) سخنان تو دیو را مجاب و ساکت مى‏کند گفتار تو گوش ما را تبدیل بهوش مى‏سازد. ( 590) چون تو سخن مى‏گویى گوش ما هشیار است تو دریاى بى‏کران هستى که با تو خشگیها دریا است. ( 591) اى آن که از زمین تا فلک الافلاک بوسیله تو روشن است با وجود تو خاک براى ما بهتر از افلاک است.( 592) بى‏وجود تو آسمان براى ما تاریک است و با تو اى ماه کى زمین تاریک خواهد بود.() با ماه روشن تو شب کجا تاریک خواهد بود و روز بى‏نور تو ظلمانى و تاریک است‏. () ما با تو در عالم خاک بر فلک دست یافتیم و بى‏تو اگر در افلاک باشیم چون خاک پست و بى‏مقدار خواهیم بود. (593) افلاک در صورت داراى رفعت و سر بلندى هستند ولى معناى رفعت و علو جانهاى پاک است.( 594) صورت بزرگى و رفعت مخصوص اجسام است و اجسام در مقابل معنى چون اسامى هستند نسبت بمسماى خود. () براى خدا نظر خود را از ما دریغ مدار و ما را نومید مکن که دوره اندوه ما بطول انجامید.

مولانا در تصویر خطاب مریدان به وزیر می گوید: سخن تو باعث می‏شود که شیطان سکوت کند و با وسوسهْ خود ما را گمراه نسازد. و سخن تو ما را از حس این جهانی و خاکی آزاد می‏کند و به جای حس ظاهر به ما روح می‏بخشد که قادر به سیر در حقایق و معرفت الهی است. اگر با تو در زمین باشیم یا در خاک مدفون گردیم بهتر از این است که بی‏تو در آسمان باشیم، زیرا نور هدایت تو همه جا را از فراز آسمان تا قعر زمین روشن نموده است. استاد فروزانفر درتفسیر این ابیات می گوید: واقعیّت آن است که سالک تا در حضور پیر است مقهور تصرف اوست بى‏آن که خود مستشعر باشد و اشراق باطن پیر درونسالک را تابناک مى‏دارد و اشراف او سبب مى‏شود که خواطر زشت بر دل سالک نگذارد و این، حکم و اثر مجالست و محیط آمیزش است و اختصاصى به پیر ندارد چنان که ملاقات دو تن با یکدیگر بحسب شغل و نوع معلومات و گاهى نیز شکل ظاهر، نوعى از انفعال نفسانى بوجود مى‏آورد با این تفاوت که پیر یا هر کسى که بسبب علو درجه از حیث قدرت مادى یا معنوى تفوق داشته باشد ممکن است که باطن آن دیگرى را مقهور و تا حدى نزدیک بهیچ و صفر، خواطرش را معطل کند و از کار بیندازد و خواه ناخواه بجاى کشاند که خود او نیز بخاطر نمى‏گذرانید و این نوع از تصرف غالبا بدون توجه صورت مى‏گیرد و اثر قهرى محیط اتصال و آمیزش است، مولانا این تغییر حالت را باشارتى از تبدیل گوش بهوش یعنى علم الیقین بعین الیقین و یا تقلید به تحقیق و از تغییر خشک یعنى احساس ظاهرى و سلوک خارجى به دریا که ادراک مجرد و یا سیر باطن است، تعبیر مى‏فرماید.