جان از جهت منزّه است،

گر تو خود را پیش و پس : یعنی جهت داشتن، نشانه ماده و جسم است، تا هستِ تو وجود دارد و از جسم و علایقِ تن اثری بر جاست، جان مطلق در کار نیست.

بی‌جهت‏ها ذات جان روشن است: یعنی اگر تو جان مجرد از علایق دنیایی باشی، پیش و پس و بالا و پایین نداری.

نور پاک شه: یعنی نور خدا که به یاری آن، بنده به دیدن اسرار غیب توانا می شود. مولانا می‏گوید: با نور حق ببین تا نپنداری که زندگی فقط همین غم‌ها وشادی‌هاست.

ای عدم کو مر عدم را پیش و پس: یعنی اگر به نور حق ببینی، تو جز عدم، نیستی و عدم پیش و پس و جهات گوناگون ندارد.

روز باران است مى‏رو تا به شب: یعنی باران رحمت وارشاد حق در حال باریدن است، راه برو، در جایی پناه مگیر تا این باران برتو فرو ریزد.

 ( 2018) تا تو براى خود پیش و پس قائل هستى بسته جسم بوده و از جان محرومى.( 2019) زیر و بالا و پیش و پس از صفات تن است جان روشن است که از قید جهات مبرا است‏.( 2020) با نور پاک خداوندى بنگر تا چون کوته نظران گمان نکنى.( 2021) که فقط همین هستى که داراى غم و شادى و پس و پیش است تو عدمى عدم کجا پس و پیش دارد.( 2022) روز باران است و تا شب مى‏بارد این از بارانهایى که دیده‏اى نیست باران الهى است.() چشم جان را پاک کرده خوب نگاه کن تا از آن باران سبزه‏ها ببینى.

قصهْ سؤال کردن عایشه رضی الله عنها، از مصطفی صلّی الله علیه وسلّم، که

امروز باران بارید، چون تو سوی گورستان رفتی، جامه های تو چون تر نیست؟ 

روایتی که با این بیت آغاز می شود، بر اساس تحقیق استاد فروزانفر می تواند ماخذ آن از کتاب اللآلی المصنوعه سیوطی باشد که مانند قصه ها وروایات دیگر، مولانا در آن تصرف کرده واز منابع دیگر اجزائی برآن افزوده است. در روایت سیوطی سخنی از عایشه نیست وانس بن مالک نقل می کند که با پیامبر گردش می کردیم، ناگاه رطوبتی سرد برخود احساس کردیم. از پیامبر پرسیدیم که این چیست؟ فرمود :عیسی بن مریم بود که بر من درود فرستاد.

جنازه: بکسر اول و فتح اول، مرده و نیز تختى که مرده را بر روى آن نهند و بر گیرند.[1]

آگنده کرد: یعنی خاک را به گور آن صحابی ریخت.

زیر خاک آن دانه‏اش را زنده کرد: تمثیل انسان، به دانه‏ى گندم و تخم دیگر گیاهان بمناسبت آنست که دانه از خاک مى‏روید و از نو مى‏بالد و زندگى نباتى از سر مى‏گیرد، آدمى نیز بعقیده‏ى مولانا همچنان پس از مرگ، زنده مى‏شود و از خاک گور بر مى‏خیزد، این تمثیل را مولانا در دیوان کبیر روشن تر بیان فرموده است:

            کدام دانه فرو رفت در زمین که نرست             چرا بدانه‏ى انسانت این گمان باشد

            کدام دلو فرو رفت و پر برون نامد             ز چاه، یوسف جان را چرا فغان باشد

دیوان، ب 9563، 9564

این تمثیل نمودار ایمان قاطع مولانا به بعث و حشر است.که در جای جای مثنوی مطرح می شود.

 ( 2023) حضرت رسول ص روزى براى تشییع جنازه یکى از صحابه بگورستان تشریف برد.( 2024) خاک بگور آن صحابه ریخت و آن دانه قیمتى را براى زندگانى جاوید آماده ساخت.