فُروخت: از افروختن: شعله‏ور شدن.

          شب آمد گران شمع بفروختند             به هر جاى آتش همى‏سوختند

(فردوسى، به نقل از لغت‏نامه)

فتنه فروختن: یعنی بالا گرفتن فتنه. و در اینجا کنایت از گفت و گوها و جنجال است.

مُوَکَّل: گمارده. آن که از سوى قاضى مأمور گرداندن مفلس بوده است.

به دانگى شاد کردن: کنایت از رشوتى اندک به وى دادن.

قَحطِ گِران: کنایت از مرد مفلس،همان زندانی پرخور.

عیان: آشکارا، روشن.

بلند آوازیان: یعنی کسانی که دارای صدای رسا هستند

پشیز: خردترین سکه عصر ساسانیان، و در اینجا کنایت از مطلق پول خرد.

قَلب: متقلّب، دروغ‏گو.

دغا: ناراست، نادرست.

دَبَّه: نیکلسون آن را چرب زبان، حیله‏گر، و روده دراز معنى کرده است، یعنی افزون طلب وطماع.

حریفى: معامله، داد و ستد.

گاو آوردن: یک مثل قدیمی است. و این مثل کنایت از بى‏نهایت چست و چابک بودن شخص است در دزدى. انقروی داستانی را دراین رابطه مى‏آورد ، خلاصه آن اینکه: دو دزد بر سر استادى خود سخن مى‏گفتند و دزدى با سابقه را حَکَم کردند. او گفت دزد ماهر کسى است که گاوى را به کسى بفروشد و هم در آن روز آن را بدزدد. یکى از دزدان گاوى را به زارعى فروخت و چون زارع آن گاو را با گاو دیگر به گاو آهن بست دزد با رفیقش به مزرعه رفت و او را گفت تو همین جا بنشین و بگو چه عجب چه عجب. مرد چنین کرد. چون زارع نزد او رفت تا بپرسد موجب عجب چیست؟ دزد رفت و گاو را برد. از آن سو زارع نزد مرد رفت و سبب عجب گفتن پرسید. گفت از آن که تو یک گاو به گاو آهن بسته‏اى. مرد کشاورز چون نگریست و گاو را ندید او نیز به عجب گفتن ایستاد.

به حکم آوردن: به دادگاه براى محاکمه آوردن.

پژمرده: نژند بى‏چیز.

مُرده: کنایت از بى‏چیزى، از آن جهت که مفلس همچون مرده است.

شِعار: آن چه در زیر لباس پوشند، زیر پوش.

دِثار: آن چه روى لباس پوشند. (ظاهرش نژند است ولى چنان نیست که مى‏نمایاند).

شاخ شاخ: ریش ریش، پاره پاره.

( 660) شتر کردى را که هیزم فروش بود آوردند. ( 661) کرد فریاد کرد که من شتر خود را نمى‏دهم حتى پول کمى هم بمأمور این کار داد. ( 662) ولى فریاد او فایده نبخشید و شترش را از صبح تا شب بردند. ( 663) و آن شخص بر شتر سوار شده صاحب شتر هم از دنبال او براه افتاد. ( 664) محله بمحله و کوچه بکوچه او را گردش دادند تا همه اهل شهر بشناسند. ( 665) در جلو هر حمام و هر بازارچه مردم بچهره او نگاه کردند که بشناسند. ( 666) ده نفر جارچى بزبانهاى مختلف کردى و ترکى و فارسى و عربى و غیره جار کشیدند. ( 667) که این شخص مفلس است و هیچ چیز ندارد کسى باو قرض ندهد. ( 668) این در ظاهر و باطن هیچ ندارد آدم قلب و دغل و حقه بازى است‏. ( 669) با او طرف معامله نشوید وقتى او را ببینید در کیسه خود را محکم ببندید. ( 670) اگر این مرد را براى محاکمه و داد خواهى بیاورید من بزندان نخواهم فرستاد. ( 671) او خوش صحبت و خوش دهن است ولى براى مال مردم گلویش خیلى فراخ است لباس ظاهریش نو و لباس زیرش پاره پاره است‏. ( 672) اگر لباس نو مى‏پوشد عاریه است و براى فریب مردم پوشیده است‏.